فهرست مطالب
روش صحیح مطالعه بدون فراموشی
آیا تا به حال حس کردهاید که ساعتها مطالعه میکنید اما مطالب به ذهنتان نمیچسبد؟ یا اینکه شب قبل از امتحان، اطلاعاتی که ساعتها برای یادگیری آنها تلاش کردهاید، از ذهنتان پاک میشود؟ اگر پاسخ شما مثبت است، تنها نیستید. بسیاری از دانشآموزان و دانشجویان با مشکل فراموشی مطالب درسی روبهرو هستند. اما راز مطالعهای مؤثر و ماندگار چیست؟
در ادامه مقاله با روش های متنوعی که میخوانیم متوجه میشوید که چه روشی برای شما مناسب تر است و با همان پیش روی میکنید یا اینکه ترکیبی از روش های را در پیش میگیرید.
تمرین مکرر
تمرین مکرر یکی از روشهای مؤثر برای حفظ و یادگیری است. این روش به اصطلاح “تکرار مکرر” یا “فعالیت مکرر” نیز شناخته میشود. این تکنیک بر اساس اصلی به نام “اصل تکرار” یا “اصل هریمان ابینهایم” است که به این معناست که تکرار مکرر یک اثر بیشتر از یک تکرار طولانی و پیوسته دارد.
شاید سوال خیلی از شما این باشد که اصل هریمان ابینهایم چیست؟
پس اول از همه بیایید با اصل هریمان ابینهایم آشنا شویم و سپس به سراغ این موضوع برویم که در تمرین مکرر چه چیزهایی مورد بررسی قرار میگیرد.
اصل هریمان ابینهایم
اصل هرمان ابینهایم (Hermann Ebbinghaus) یک اصل اساسی در حافظه و یادگیری است که توسط روانشناس آلمانی هرمان ابینهایم در قرن نوزدهم مطرح شد. این اصل به شکل یک هرم نمایش داده میشود و به این معناست که اطلاعاتی که به تدریج مرور نمیشوند، به سرعت از حافظه حذف میشوند.
اصل هرمان ابینهایم شامل مفهومهای زیر است:
1.حافظه کوتاهمدت (STM):
-در ابتدا، اطلاعات وارد حافظه کوتاهمدت میشوند. اینجا اطلاعات برای مدت زمان کوتاهی نگهداری میشوند.
2.تکرار فعال:
-با تکرار فعال، اطلاعات از حافظه کوتاهمدت به حافظه بلندمدت منتقل میشوند. تکرار مکرر اطلاعات را در حافظه تثبیت میکند.
3.هرم زمانی:
-هنگامی که تکرار متوقف میشود، اطلاعات به تدریج از حافظه حذف میشوند. هرم زمانی نشان میدهد که بیشترین افت حافظه در زمان اولیه بعد از یادگیری رخ میدهد.
4.تداوم تکرار:
-برای حفظ اطلاعات در حافظه بلندمدت، تکرارهای مداوم و مداوم ضروری است.
اصل هرمان ابینهایم نشان میدهد که تکرار متوالی و فعالیتهای مکرر برای حفظ و یادگیری اطلاعات ضروری است و در صورت توقف، اطلاعات به سرعت از حافظه حذف میشوند.
این اصل را الگوی ذهنی خودتان قرار دهید و به آن عمل کنید.
حال به سراغ روش اصلی خودمان یعنی تمرین مکرر میرویم.
در تمرین مکرر:
1.زمانبندی منظم:
-مطالب مورد نظر را به فواصل زمانی منظم مرور کنید، به عنوان مثال هر روز یا هر هفته.
2.تعیین بازههای زمانی کوتاه:
-مطالعه را به بازههای زمانی کوتاه تقسیم کنید، به عنوان مثال 20-30 دقیقه در هر پارت.
3.استفاده از فاصلههای زمانی:
-میتوانید از تناوب زمانی استفاده کنید. به عنوان مثال، مطالبی که روز اول یاد گرفتید، در روز دوم را مرور کنید و به همین ترتیب.
4.تغییر شیوه یادگیری:
-موازی با تکرار مکرر، از روشهای مختلف یادگیری استفاده کنید. برای مثال، خواندن، نوشتن، توضیح دادن به دیگران یا تمرینهای عملی.
5.تکرار به صورت فعال:
-هنگام تکرار، سعی کنید به سوالاتی از خود پرسیده و جواب دهید. استفاده از فعالیتهای ذهنی در تکرار مکرر کمک به حفظ مفاهیم میکند.
6.تجربه انواع حافظه:
-از حافظههای مختلف خود (بصری، شنیداری) در تکرارهای مختلف استفاده کنید.
تمرین مکرر باعث میشود اطلاعات به مرور زمان به حافظهی دائمی شما منتقل شود و از فراموشی جلوگیری کند. این روش به ویژه برای آموختن مطالبی که باید به یادگیری بلندمدت منتقل شوند، مؤثر است.
مقاله های مرتبط :
استفاده از تکنیکهای حافظه
استفاده از تکنیکهای حافظه میتواند به بهبود یادگیری و حفظ اطلاعات کمک کند. برخی از تکنیکهای حافظه عبارتند از:
1.روایت یا داستان سازی:
-اطلاعات را در قالب یک داستان یا روایت قرار دهید. این کمک میکند که اطلاعات به یک ساختار مفهومی تبدیل شوند و برای حفظ آنها در ذهن، از داستان استفاده کنید. اینکار برای حفظ کردن چرخههای زیست بسیار کاربردی است.
2.استفاده از تصاویر:
-تصاویر یا نمادها برای نشان دادن مفاهیم مورد نظر استفاده کنید. تصاویر به حافظه بصری کمک میکنند و اطلاعات را به یادآوری تصویری تبدیل میکنند.
به عبارتی از حافظه تصویری خود کار بکشید عزیزانم!
3.استفاده از فلشکارتها:
-اطلاعات مهم را بر روی کارتهای کوچک بنویسید و هنگام مرور، خود سوال را بخوانید و سپس جواب را بررسی کنید. این تکنیک به تقویت حافظه فوری کمک میکند.
4.استفاده از تکنیکهای مرتبطی:
-اطلاعات جدید را با اطلاعات قبلی مرتبط کنید. این تکنیک به تشویق تداوم تفکر و ارتباط اطلاعات کمک میکند.
5.تقویت حواس:
-حواس خود را در زمان یادگیری تقویت کنید. مثلاً میتوانید اطلاعات را با بوی خاص یا موسیقی مشخص مرتبط کنید.
6.تداوم تکرار:
-از تکرار مکرر و مرتب برای تثبیت اطلاعات در حافظه بلندمدت استفاده کنید.
تکنیکهای حافظه بر اساس نیازها و سبکهای یادگیری مختلف افراد متفاوت است، بنابراین ممکن است نیاز باشد که با چند تکنیک مختلف آزمایش کنید تا بهترین روش برای خودتان را پیدا کنید.
ترکیبی بزنید که جنسش بسیار خوب در میآید.
مقاله های مرتبط :
استفاده از روش های مختلف یادگیری
هر آدمی روش یادگیری منحصر به فرد خود را دارد که با آن راحت تر است.
استفاده از روشهای مختلف یادگیری به افراد کمک میکند تا بهترین شیوه متناسب با سبک یادگیری خود را شناسایی کنند. اینجا چند روش مختلف یادگیری ذکر شده است:
1.خواندن (لفظی):
-افرادی که از سبک یادگیری لفظی برخوردارند، از خواندن متون، کتب، یادداشتها و دیگر منابع متنی بهره میبرند. آنها از کلمات، جملات و متون برای درک و یادگیری بهتر استفاده میکنند.
2.شنیدن (شنیداری):
-افرادی که از سبک یادگیری شنیداری برخوردارند، اطلاعات را از طریق شنیدن بهتر یاد میگیرند. این شامل گوش دادن به درسها، مکالمات، پادکستها و فایلهای صوتی میشود.
3.تجربی (عملی):
-افراد تجربی بهترین یادگیری را از طریق انجام کارها و تمرینهای عملی دارند. آنها از تجربیات عملی، آزمایشها و فعالیتهای کاربردی بهره میبرند.
4.تدریس به دیگران (اجتماعی):
-افرادی که از سبک یادگیری اجتماعی برخوردارند، اطلاعات را از طریق تدریس به دیگران یاد میگیرند. این شامل گفتگو، توضیح مفاهیم به دیگران و همکاری در گروههای یادگیری است.
5.استفاده از تصاویر (بصری):
-افراد بصری از تصاویر، نمودارها، نقشهها و دیگر وسایل بصری برای درک و یادگیری بهتر استفاده میکنند. آنها از تصاویر به عنوان یک ابزار کلیدی برای حفظ اطلاعات استفاده میکنند.
6.تفکر مفاهیمی (منطقی):
-افرادی که از سبک یادگیری منطقی برخوردارند، اطلاعات را از طریق تفکر منطقی و تحلیل بهتر یاد میگیرند. آنها از علاقه به الگوها، روندها و ارتباطات منطقی برای حل مسائل و یادگیری استفاده میکنند.
ترکیب این روشها و تطابق با سبک یادگیری فرد میتواند به بهبود کارایی و یادگیری افراد کمک کند.
مقاله های مرتبط :
تنوع در مطالعه
با ایجاد تنوع مطالعهای بدون فراموشی داشته باشید!
تنوع در مطالعه به استفاده از روشها و راهکارهای مختلف برای یادگیری و مطالعه اشاره دارد. این امر میتواند کمک کند تا مطالعات شما جذابتر، مؤثرتر و پربارتر باشند.
برخی از راهکارهای ایجاد تنوع در مطالعه عبارتند از:
1. تغییر مکان مطالعه:
-تجربه مطالعه در محیطهای مختلف مثل کتابخانه، پارک یا کافه میتواند به تنوع و افزایش تمرکز شما کمک کند.
2.استفاده از فرمتهای مختلف:
-در کنار خواندن کتب، از فرمتهای دیگر مانند پادکستها، ویدئوها یا آموزشهای آنلاین نیز استفاده کنید.
3.تنوع در موضوعات:
-به موضوعات مختلف علاقهمند شوید و از رشتهها و حوزههای مختلف در طول زمان استفاده کنید. به یک درس گیر ندهید و در برنامهی خود تنوع ایجاد کنید.
4.تغییر روش یادگیری:
-از روشهای مختلف مطالعه مانند خواندن، نوشتن، تدریس به دیگران یا توضیح مطالب به خودتان استفاده کنید.
قِلِق یادگیری خود را پیدا کنید.
5.مشارکت در گروههای مطالعه:
-با دوستان یا همدانشجویان خود گروههای مطالعه تشکیل دهید تا اطلاعات و دیدگاههای مختلف را تجربه کنید.
6.استفاده از ابزارهای آموزشی متنوع:
-از انواع ابزارهای آموزشی مثل نرمافزارهای آموزش زبان، نمودارها و نرمافزارهای آموزشی تعاملی بهره ببرید.
7.ترکیب مطالب علمی و سرگرمی:
-مطالعه مطالب علمی را با کتب یا محتواهای سرگرمکننده ترکیب کنید تا مطالعاتتان جذابتر شود.
با ایجاد تنوع در روشها و محتواهای مطالعه، شما میتوانید از خستگی جلوگیری کرده و انگیزه خود را حفظ کنید.
مقاله های مرتبط :
استفاده از تکنولوژی
میدانم که چشمان شما از دیدن تیتر برق زده است و فکر کردهاید حال با خیال راحت میتوانید بنشینید پای رفرش کردن اکسپلور اما زهی خیال باطل این روش با چیزی که شما فکر میکنید تفاوت دارد.
استفاده از تکنولوژی میتواند فرآیند یادگیری و مطالعه را بهبود بخشد. برخی از راهکارهای استفاده از تکنولوژی در مطالعه شامل موارد زیر هستند:
1.استفاده از اپلیکیشنهای آموزشی:
-اپلیکیشنهای موبایل و تبلت که برای یادگیری و مطالعه طراحی شدهاند، میتوانند اطلاعات را به شکل جذابتر و تعاملی ارائه دهند.
2.پلتفرمهای آموزش آنلاین:
-شرکت در دورههای آنلاین، وبینارها و منابع آموزشی موجود در اینترنت به شما امکان میدهد تا از دسترسی آسان به اطلاعات بهرهمند شوید.
3.استفاده از نرمافزارهای مدیریت زمان:
-نرمافزارها و اپلیکیشنهای مدیریت زمان میتوانند به شما کمک کنند زمان خود را بهینه مدیریت کرده و برنامههای مطالعه را به خوبی برنامهریزی کنید.
4.خواندن کتب الکترونیکی:
-استفاده از کتب الکترونیکی (e-books) به شما امکان میدهد تا به راحتی به مطالب دسترسی پیدا کنید و با امکاناتی مانند جستجو، نشانکگذاری و تغییرات قلم متن را به شیوه مورد نظر خود سفارشیسازی کنید.
5.استفاده از پلتفرمهای همکاری آنلاین:
-اشتراکگذاری اطلاعات و همکاری با دیگران از طریق پلتفرمهای مثل Google Docs یا Microsoft Teams میتواند فرآیند یادگیری گروهی را تسهیل کند.
6.پادکستها و ویدئوهای آموزشی:
-گوش دادن به پادکستهای موضوعی یا تماشای ویدئوهای آموزشی میتواند موضوعات را به شیوه جذابتر و تصویری آموزش دهد.
استفاده هوشمندانه از این ابزارها میتواند به بهبود تجربه یادگیری شما کمک کرده و مطالعاتتان را مؤثرتر سازد.
مقاله های مرتبط :
خلاصه نویسی
خلاصه نویسی به شما کمک میکند تا کمتر مطالب را فراموش کنید هنگامی که مطلبی را میخوانید و سپس آن را مینویسید از چند حواس خود استفاده کردهاید و مطلب رد پای محکم تری در ذهن شما به جای میگذارد.
خلاصه نویسی فرآیند بازنگری و اختصار دادن مطالب یک متن است. هدف اصلی خلاصه نویسی ارائه یک نسخه فشرده از اطلاعات بدون از دست دادن مفاهیم کلیدی و اهمیت موارد است. در اینجا چند مرحله برای خلاصه نویسی آمده است:
1.درک موضوع:
-قبل از هر چیز، موضوع متن را به خوبی درک کنید. این شامل درک اصطلاحات کلیدی و ایدههای اصلی مطلب میشود.
2.تشخیص اصلیترین نکات:
-مشخص کنید کدام اطلاعات از اهمیت بیشتری برخوردارند و باید در خلاصه حضور داشته باشند.
3.انتخاب جملات کلیدی:
-جملاتی را انتخاب کنید که اصطلاحات و مفاهیم مهم را برمیآورند و بتوانند مطلب را به خوبی نشان دهند.
4.استفاده از کلمات اصلی:
-از واژگان کلیدی و مهم متن برای اختصار محتوا استفاده کنید.
5.حفظ ساختار مطلب:
-حتماً ساختار اصلی مطلب را در خلاصه حفظ کنید. این شامل مقدمه، بدنه، و نتیجهگیری ممکن است.
6.تنظیم جملات به ترتیب منطقی:
-جملات خود را به یک ترتیب منطقی و مرتب کنید تا بعدا موقع خواندنش بهتر بتوانید مطلب را درک کنید.
7.تست خلاصه:
-خود را آزمایش کنید و بررسی کنید آیا خلاصه شما مفهوم و جامع است یا نه.
8.حفظ متن اصلی:
-حتماً متن اصلی را حفظ کنید تا در صورت نیاز به جزئیات بیشتری دسترسی داشته باشید. درست است که خلاصه نویسی به شما کمک میکند ولی از متن اصلی غافل نشوید.
با اجرای این مراحل، میتوانید یک خلاصه موثر و کارآمد از مطالب خوانده شده بنویسید.
مقاله های مرتبط :
استراحت منظم
همانقدر که استفاده از تکنیک های مختلف برای ماندگاری مطالب اهمیت دارد استراحت نیز برای مغز شما مهم و حیاتی است.
استراحت منظم یک جزء مهم در مدیریت زمان و افزایش بهرهوری است. این فرآیند به شما کمک میکند تا انرژی و تمرکزتان را حفظ کرده و از خستگی و خستگی زودرس جلوگیری کنید. توضیحات زیر به شما کمک میکنند که استراحت منظم را در روزهای خود اجرا کنید:
1.زمانبندی استراحت:
-برنامه زمانی را برای استراحت در روز خود قرار دهید. مثلاً هر 60-90 دقیقه فعالیت، 5-10 دقیقه استراحت.
2.تغییر فعالیت:
-در حین استراحت، از فعالیت مختلفی از جمله ایستادن، کمی پیادهروی کردن یا تنفس عمیق بهرهمند شوید.
3.آبنوشیدن:
-همواره آب بنوشید و بدن خود را هیدراته نگه دارید. آب نقش مهمی در افزایش انرژی و حفظ تمرکز دارد.
4. چشمپوشی از دستگاههای الکترونیکی:
-در دورههای استراحت، از تماشای صفحههای الکترونیکی و گوش دادن به اطلاعات زیاد پرهیز کنید. هی این گوشی وامانده را دست نگیرید و هی اطلاعات نریزید داخل آن مغزه بیچاره!
بگذارید مغزتان نفس بکشد.
5.تمرینات کوچک:
-تمرینات فیزیکی کوچک مثل کشش و تعدادی انعطافپذیری میتوانند انرژی را به شما بازگردانند.
6.تنظیم موسیقی آرام:
-گوش دادن به موسیقی آرام و آرامش بخش میتواند از استراحت شما حین استراحت حمایت کند.
7.خواب کافی:
-توجه داشته باشید که شبانه روزها به میزان کافی بخوابید. خواب کافی نقش بزرگی در افزایش تمرکز و حافظه دارد.
8.تعیین مرزهای کاری:
-مرزهای واقعی کاری خود را تعیین کنید و از کارهای اضافی خودداری کنید تا بتوانید در زمانهای خود استراحت کنید.
این عادات به شما کمک میکنند تا طی روز انرژیتان حفظ شود و به بهبود تمرکز و کارایی شما کمک کند.
مقاله های مرتبط :
دلایل فراموشی مطالب
برای موفقیت علاوه بر اینکه باید عوامل موفقیت را بشناسید باید عواملی که مانع از موفقیت شما میشود را شناسایی کنید تا از آنها دوری کنید و اگر در حال انجام دادن آنها هستید آنها را ترک کنید.
فراموشی میتواند به عنوان یکی از مسائل مرتبط با یادگیری و حافظه ظاهر شود. عوامل زیادی ممکن است در این فرآیند تاثیرگذار باشند. برخی از عوامل مهم عبارتند از:
1.عدم تمرکز:
-کمبود توجه به موضوعات مطالعه میتواند باعث فراموشی شود. تا میتوانید از حاشیه و هر چیزی که ذهنتان را مشغول میکند دوری کنید.
2.استرس و نگرانی:
-وضعیتهای استرسزا و نگرانی میتوانند تأثیر منفی بر حافظه داشته باشند.
3.خواب کم:
-کمبود خواب به شدت بر عملکرد حافظه تأثیر میگذارد و باعث فراموشی مطالب مطالعه شده میشود. حداقل ۶ الی ۷ ساعت خواب مناسب داشته باشید.
4.ناپایداری احساسات:
-وضعیتهای عاطفی ناپایدار میتوانند تاثیر منفی بر حافظه داشته باشند.
5.عدم تکرار و بازبینی:
-عدم تکرار مطالب یا بازبینی منظم ممکن است باعث فراموشی شود. تکرار و بازبینی در تثبیت حافظه موثر هستند.
6.تغییر محیط:
-تغییر مکرر محیط یا شرایط مطالعه میتواند باعث مشکل در بازخوانی اطلاعات شود، محیطی ثابت برای خودتان انتخاب کنید.
7.استفاده از تکنولوژی:
-استفاده بیش از حد از دستگاههای الکترونیکی مانند تلفن همراه و کامپیوتر ممکن است توجه را پرتاب کرده و باعث فراموشی شود.
8.عدم اهتمام:
-علاقه کم به موضوعات یا عدم اهتمام به یادگیری میتواند باعث فراموشی شود.
از آنجایی که علاقه و اهتمام نقش موثر و بسازیی دارد باهم به دلایل عدم اهتمام و راهکارهایی برای وجودش میپردازیم.
عدم اهتمام به مطالب مطالعه شده یکی از عواملی است که ممکن است باعث فراموشی شود. دلایل و راهکارهای مقابله با عدم اهتمام به شرح زیر است:
دلایل عدم اهتمام:
1.کمبود علاقه:
-علاقه کم به موضوعات مطالعه میتواند باعث عدم اهتمام شود.
2.ناپایداری توجه:
-عدم تمرکز مداوم بر روی مطالب مطالعه شده میتواند باعث ایجاد عدم اهتمام شود.
3.اهمال تکرار:
-تکرار کم مطالب و عدم بازبینی به مرور زمان باعث کاهش اهتمام میشود.
راهکارها:
1.تعیین هدف:
-هدف قابل اندازهگیری و مشخص برای یادگیری میتواند اهتمام را افزایش دهد.
2 استفاده از روشهای متنوع مطالعه:
-استفاده از روشهای جذاب و متنوع برای مطالعه میتواند علاقه شما را بیشتر کند.
3.تنظیم جلسات مطالعه:
-تعیین زمانهای کوتاه و متعدد برای مطالعه به جای یک جلسه طولانی ممکن است باعث افزایش تمرکز و اهتمام شود.
4.استفاده از تکنیکهای حافظه:
-استفاده از تکنیکهای حافظه مانند تکرار فعال و ایجاد ارتباطات بین مطالب میتواند به یادگیری کمک کند.
5.پاداش گذاری:
-تعیین پاداشهای کوچک برای خود پس از موفقیت در مطالعه میتواند انگیزه و اهتمام را افزایش دهد.
6.تنظیم محیط مطالعه:
-ایجاد یک محیط مطالعه مناسب و خلق حالت راحت و آرام میتواند به افزایش اهتمام کمک کند. اگر در خانه اذیت هستید به کتابخانه بروید.
7.تفکر در اهمیت موضوع:
-با تفکر در اهمیت و کاربرد موضوعات مطالعه شده، احتمال افزایش اهتمام افزایش مییابد.
با توجه به این راهکارها و تنظیم روشهای مطالعه بر اساس سبک و علایق شخصی، میتوانید عدم اهتمام را مدیریت کنید و به بهبود تمرکز و حفظ اهتمام برای یادگیری کمک کنید.
برای مقابله با این عوامل، مهم است تا روشهای مطالعه موثر را اعمال کنید، به سلامتی خود توجه کنید، و به خواب کافی بپردازید. همچنین، تکنیکهای حافظه مانند تکرار فعال و استفاده از نمودارها و خلاصهنویسی نیز میتوانند کمک کننده باشند.
آخر قصه
در یک مقالهی طولانی دیگر همراه ما بودید و دم شما گرم که برای موفقیت خودتان مطالب را میخوانید
با خواندن این مقاله مطالعه بدون فراموشی دیگر چیز دور از دسترسی نیست اگر هم همچنان چیزی فراموشتان شد عیبی ندارد خاصیت آدمی فراموشکاری است.
امیدوارم که موفق، شاد، سلامت و به دور از استرس باشید.
مقاله های پیشنهادی برای شما :
👈آموزش 10 روش افزایش تمرکز هنگام درس خواندن+ویدیو
سوالات متداول
اول از همه روی خودتان برچسب ضعیف بودن و خنگ بودن نرنید و دوم اینکه هرچقدر بیشتر مطالعه کنید و از آن کار بکشید آن هم قوی تر میشود.
با طرح سوال و پرسش از خود میتوانید نقاط ضعف خود را پیدا کنید و شروع به رفع آنها کنید.
استفاده از ماشین حساب برای محاسبات سنگین مشکلی ندارد اما سعی کنید محاسبات را خودتان انجام دهید تا مغزتان نیز مجبور به کار کردن باشد.
2 پاسخ
من از تکنیک های حافظه استفاده کردم عالی بود. ممنون از شما
سلام غزل خانم
برای ما باعث خوشحالیه که این مقاله از کیادرس براتون مفید بوده