آنچه در این مقاله می خوانید
- وسواس ذهنی چیست؟
سلام دوستان عزیز در این مقاله قرار است درباره وسواس ذهنی هر دانش آموز در هنگام مطالعه صحبت کنیم
بسیاری از دانش آموزان درباره وسواس خیلی کم می دانند و فکر می کنند که وسواس صرفاً نوعی بیماری برای افرادی است که خیلی به تمیز کاری علاقه مند هستند و دائم در حال تمیز کردن و از هرگونه آلودگی و کثیفی دوری می کنند اما این فقط یک نوع خاصی از وسواس به حساب می آید در این مقاله اصلاً قرار نیست به صورت تخصصی درباره وسواس ذهنی صحبت کنیم و خیلی دانشگاهی و پیچیده حرف بزنیم بلکه قراره فقط درباره وسواس ذهنی که هنگام مطالعه سراغ هر دانش آموز می آید صحبت کنیم
برای فهم بهتر درباره موضوع مقاله با یک مثال کوچک شروع میکنیم که خیلی پرکاربرد است
تصور کنید که به عنوان یک دانش آموز در یک ماه سه امتحان دارید:
- امتحان فیزیک مدرسه (مستمر)
- امتحان فیزیک نهایی
- امتحان کنکور
مطمئن هستم اگر توی یک ماه این سه امتحان را داشته باشید با یک برنامه ریزی صحیح می توانید حریف این امتحان ها شوید اما موضوع این مقاله برنامه ریزی نیست بلکه درباره وسواس ذهنی دانش آموزان است پس بیایید باهم بررسی کنیم اولین امتحان امتحانی است از لحاظ اهمیت برای یک دانش آموز دوازدهمی بسیار کم اهمیت است پس امتحان اول اهمیت مطالعه زیادی نخواهد داشت امتحان دوم و سوم در جایگاه بیشترین اهمیت قرار دارد جالب است بدانید بعضی از دانش آموز ها در هنگام روبرو شدن با این ۳ امتحان وقت زیادی بر اساس ترتیب برای امتحان فیزیک مدرسه می گذارند و به جای وقت گذاشتن برای حل نمونه سوال نهایی و حل تست بیشتر وقت خود را صرف امتحانی می کنند که هیچ اثری در آینده آنها نخواهد داشت
شما هنگامی که دچار وسواس ذهنی می شوید مثل همین مثال به جای استفاده از منطق و بررسی زمان صرفاً برای یک کار را که شاید اهمیت بالایی نداشته باشد وقت زیادی صرف می کنید پس میتوان نتیجه گرفت که وسواس ذهنی در واقع ما را درگیر انجام دادن کارهایی می کند که دارای چند ویژگی هستند که عبارتند از:
- غیر منطقی بودن: شما مجبور به انجام کارهایی می شوید دلیل انجام دادن آنها را نمی دهید و صرفاً فقط تکرار میکنید و تکرار می کنید برای مثال من یک صفحه از درس زیست یا تاریخ را مطالعه می کنم و متوجه میشوم که بخشی از این صفحه را به درستی درک نکردم به زبان ساده یاد ندارم پس شروع می کنم به تکرار کردن. تا اینجا که هیچ مشکلی ندارد نه؟ اما موضوع این است که از یک زمانی به بعد ذهن من وارد فضای میشود که بدون اختیار دائم دارم کلماتی را تکرار می کنم و من نمی توانم از تکرار کردن دست بکشم انگار واقعاً دست من نیست
- وقت گیر بودن: خیلی وقتا مطالعه کردن یک کار زمان بر به حساب می آید اما موضوع اصلی این است که وقتی شما قرار است برای یک امتحان وقت بذارید طبیعتاً چاره‌ای جز مطالعه کردن ندارید و قرار است در شب امتحان وقت محدود شما صرفاً برای بخشی از کتاب گذاشته شود حالا شما تصور کنید که ذهن شما درگیر وسواس یا همان وسواس ذهنی شود و شما بارها یک کلمه را تکرار کنید و این عمل متوقف نشود و در کنار داشتن استرس و نگرانی وقت محدود شما در حال تمام شدن است
- استرس زا بودن: اصولاً کارهایی که در هنگام افزایش وسواس در ذهن ما ایجاد می شود کارهایی هستند موجب افزایش استرس ما می شود برای مثال در شب امتحان وقت زیادی را صرف مطالعه درسنامه ای کرده ایم که در امتحان نمی آید و شما اصلی ترین منبع مطالعه مورد نظر را مطالعه نکردید شاید با خودتان فکر کنید که این موضوع از بی نظمی منشا می گیرد و ربطی به وسواس نداشته باشد اما در واقع ذهن شما بر اساس وسواسی که دارید به شما دستور می دهد چه کتاب هایی را مطالعه کنید شاید این مورد واقعاً برای شما عجیب باشد که در ادامه بیشتر درباره آن صحبت خواهیم کرد
وسواس ذهنی در هنگام مطالعه هر دانش آموز چیست؟
رفتارهای وسواسی هر دانش آموز(وسواس ذهنی)
هر دانش آموز در هنگام درس خواندن خود درگیر وسواس هایی می باشد که در این بخش قرار است چند تا از این وسواس ها را بررسی کنیم
- اولین وسواس ذهنی تکرار بیش از اندازه یا همان دوباره خوانی است اکثر دانش آموزان در درس های حفظی دچار این وسواس میشود برای مثال درس زیست یا جامعه از درسهای به حساب می آیند که محتوای آن گاهی بسیار غیر قابل درک می شود پس بر اساس تجربه قدیمی همه دانش آموزان اگر چیزی را متوجه نشدم باید آنقدر تکرار کنم تا آن را حفظ کنم اما موضوع اصلی اینجاست حفظ کردن درس زیست و جامعه و…. با تکرار زیاد به نتیجه نمی رسد بلکه به شما این عادت را می دهد که هرجا نتوانستید چیزی را بفهمید دائم آن را تکرار کنید این کار شاید درست باشد اما از عوامل اصلی وسواس مطالعه ما می باشد
- برگشت به عقب هنگامی که یک صفحه را مطالعه می کنید امکان دارد پس از گذشت چند بند از یک صفحه احساس کنید آن صفحه را خوب مطالعه نکردید برای همین دوباره آن را از اول مطالعه میکنید در ابتدا کار درستی به نظر می‌آید اما در واقع شما دارید وسواس ذهنی جدیدی برای خود به وجود می آورد این وسواس ذهنی به این شکل است که شما با کوچکترین اشتباه یا فراموشی در یک صفحه آن را دوباره از اول مطالعه میکنید با اینکه ممکن است آن مطلب رو به خوبی یاد گرفته باشید اما بازم احساس تسلط روی آن متن را ندارید
- من باید همه وسایل ام آماده باشد برای مطالعه و سپس شروع کنم به مطالعه شاید این جمله برای اکثر شما آشنا باشد هنگامی که می خواهید مطالعه کنید باید همه چیز آماده و مرتب باشد و سپس من کتابم را باز کنم این اتفاق به نظر بنده یکی از بزرگترین رفتارهای وسواس ذهنی گونه دانش آموزان است بعضی از دانش آموزان چه دختر چه پسر برای خود وسواس ها و شرایطی برای مطالعه خود تعیین می کنند برای مثال من باید حتماً با چند رنگ خودکار جزوه خود را بنویسم یا باید خودکار و دفتری جدیدی بخرم و این زیباست است که تا زمانی که آن خودکار و دفتر را نخرد حواسش اصلاً به درس نخواهد بود و به عبارت دیگر بهونه ای به عنوان دفتر و خودکار برای خود تراشیده و نمی تواند حتی یک کلمه مطالعه کند
- همه ساکت باشند تا من مطالعه کنم همانطور که واضح است همیشه شرایط بر وفق مراد ما نخواهد بود و اینکه همیشه در خانه سکوت مطلق و آرامش وجود داشته باشد غیر ممکن است پس باید با این واقعیت روبرو شویم که وسواس محیط برای ما بهونه ای برای مطالعه نکردن نشود درباره این نکته من مثال های خیلی زیادی دارم: ۲ سال پیش دانش آموزی داشتم که به گفته خودش در خانه خود به علت عدم تمرکز نمی توانست مطالعه کند و به پیشنهاد من به سالن مطالعه رفت و جالب است که بدانید درصد های این دانش آموز هیچ تغییری نکرد و مانند سابق بود برای بررسی دلیل این مشکل جلسه ای با این دانش آموز گذاشتم و دلیل مشکل را از او پرسیدم و خواستم برایم توضیح دهد که در سالن مطالعه دقیقاً چگونه مطالعه می کند و قبلاً در خانه چگونه مطالعه می کرد این دانش آموز شروع به توضیح دادن کرد که من در سالن مطالعه در سکوت کامل مطالعه می کنم اما متاسفانه در خانه خود راحت ترم و با وجود سکوت در سالن مطالعه و تمرکز بیشتر ولی احساس می کنم در خانه بهتر مطالعه کنم اگر شما دقت کنید به همان نتیجه می رسید که من به این دانش آموز توصیه کردم این توصیه چیزی نیست جز اینکه سعی نکنید که همه چیز را برای خود عالی و درجه یک تصور کنید چون این کار موجب این میشود که نتوانید روی هدف خود تمرکز کنید برای مثال اگر من به عنوان یک دانش آموز هدفم قبول شدن در رشته پزشکی است پس باید سختی آن را بپذیرم و قبول کنم که روزهایی باید بیش از از ۱۲ ساعت مطالعه کنم و تست بزنم تا بتوانم درصد قابل قبولی برای هدف مورد نظر خود به دست آورم به زبان خیلی ساده هرکه طاووس خواهد جور هندوستان کشد و هیچ به هدفی بدون تلاش و زمان گذاشتن نمی رسید
- منابع متفاوت خریدن و استفاده نکردن این موضوع یکی از پرهزینه‌ترین وسواس های است که گریبان دانش‌آموزان را در هنگام تحصیل می گیرد برای مثال دانش آموزی برای تسلط در درس زیست شناسی یک کتاب عنوان درسنامه یک کتاب عنوان منبع تست های آسان یک کتاب به عنوان منبع تست های سخت و متوسط و یک کتاب به عنوان قید نامه درس زیست یک کتاب به عنوان زیست تصویری یک کتاب به عنوان آزمون های زیست و…. تهیه می کند اما به این موضوع توجه نمی کند به خریدن کتاب به معنی خواندن آن نیست و برای خواندن آن باید وقت کافی داشته باشد پس این دانش آموز با خریدن کتاب ها صرفاً برای خود انرژی منفی، استرس، عذاب وجدان، هزینه بالا و… آماده کرده است و هیچ نتیجه مثبتی از این منابع خریداری شده نخواهد داشت
اثرات وسواس ذهنی چه می باشد؟
ما در این مقاله صرفاً به بررسی سه اثر منفی وسواس ذهنی می پردازیم
- استرس بیش از حد : شما به عنوان یک دانش آموز هنگامی که مطالعه یک درس می پردازید در واقع باید خود را از انواع استرس ها دور کنید تا بتوانید در کمترین زمان بیشتر این مطلب را یاد بگیرید وسواس به علت اینکه عملی وقت گیر و و بی فایده است بعد از مدتی مطالعه متوجه می شوید چه وقت خود را از دست داده اید و هر روز دارید پسرفت میکنید بودن در این شرایط موجب افزایش استرس شما می شود و شما نمی توانید مثل سابق در هنگام مطالعه تمرکز خود را حفظ کنید و دچار حواس پرتی شدید می شوید
- کمال گرایی حاصل از وسواس ذهنی: مهمترین ریشه وسواس کمال گرایی است به زبان ساده ،کمال گرایی یعنی خواستن همه چیز به شکل کامل و بی عیب و نقص و این عامل موجب می شود شما نتوانید با اشتباهات و فراموشی های خود منطقی و عقلانی رو به رو شوید برای مثال اگر یک درس را مطالعه می کنید و یک کلمه را فراموش میکنید ذهن شما، شما را مجبور می کند که دائم آن کلمه را تکرار کنید و حتی شاید تا چندین روز ذهن شما درگیر یک کلمه باشد این عامل موجب این میشود که در صورت هر گونه شکست به جای پیدا کردن دلیل شکست و منطقی بودن خود را متهم کنیم به کم کاری و ناکافی بودن و از مطالعه کردن دست بکشیم به زبان ساده ناامید شویم
- من هیچی نیستم :یکی دیگر از اثرات منفی وسواس ذهنی ،کاهش اعتماد به نفس است و افراد به دلیل اینکه به شکلی غیر منطقی و بی فایده تلاش می کنند و طبیعتاً نتیجه خوبی به دست نمی آورند دائم از خود ناامید تر و جملاتی همچون من هیچی نیستم ،من عرضه کاری را ندارم و … تکرار می کنند
راه های مقابله با وسواس ذهنی چیست؟
برای مقابله کردن با وسواس ذهنی باید به این نکته توجه کرد که هر فرد دچار وسواسی خاص خود می باشد برای مثال ممکن است یک نفر صرفاً درگیر وسواس دوباره خوانی در مطالعه باشد و فردی دیگر درگیر وسواس منابع و محیط باشد به همین علت بهترین کار این است به هر دانش آموز برای حل مشکل وسواس ذهنی خود در هنگام مطالعه و تحصیل ، با مشاور تحصیلی صحبت کرده و مشکل خود رابرای او توضیح دهید و مشاور با ارائه نکاتی کاربردی و شخصی سازی شده مشکل دانش آموز را در کمترین زمان حل کند فراموش نکنید که هدف از مشاور صرفاً کاهش زمان نتیجه گرفتن و کاهش آزمون و خطا می باشد
در انتها امیدوارم همگی دانش آموزان بتواند با وسواس خود مقابله کنند و نگذارند که وسواس حریف آنها شود در صورت هرگونه سوال مشاوره‌ای با شماره 09100800718 به طور مستقیم تماس بگیرید و یا از طریق واتساپ با مشاوران ما در ارتباط باشید
یک پاسخ
مطلب جالبی بود دلیل وسواسمو پیدا کردم ممنون